Μεταξύ του θωρακικού τοιχώματος και πνευμόνων υπάρχει ένας λεπτός υμένας ο οποίος ονομάζεται υπεζωκότας Αυτός αποτελείται από 2 τμήματα (πέταλα) :
- ένα εσωτερικό (σπλαγχνικός υπεζωκότας) το οποίο καλύπτει τους πνεύμονες
- κι ένα εξωτερικό (τοιχωματικός υπεζωκότας) το οποίο καλύπτει το θωρακικό τοίχωμα
Τα 2 πέταλα του υπεζωκότα σχηματίζουν μία κοιλότητα μεταξύ τους την υπεζωκοτική κοιλότητα.
Η συλλογή αέρα στην υπεζωκοτική κοιλότητα ονομάζεται πνευμοθώρακας
Αιτίες πνευμοθώρακα
Ανάλογα με την αιτία, ο πνευμοθώρακας διακρίνεται σε :
Α. ΑΥΤΟΜΑΤΟ ΠΝΕΥΜΟΘΩΡΑΚΑ
Ονομάζουμε τον πνευμοθώρακα όταν δεν υπάρχει τραύμα του θωρακικού τοιχώματος. Αυτός με τη σειρά του
διακρίνεται σε :
- Πρωτοπαθή:
ύπαρξη φυσαλίδων με αέρα οι οποίες ρήγνυνται. Αφορά κυρίως υγιείς νεαρούς ενήλικες - Δευτεροπαθή:
ύπαρξη υποκειμένων νόσων που μπορεί να επιπλακούν με πνευμοθώρακα (πχ. ΧΑΠ, βρογχ.άσθμα, φυματίωση, κυστική ίνωση, κλπ)
Β. ΤΡΑΥΜΑΤΙΚΟ ΠΝΕΥΜΟΘΩΡΑΚΑ
Αυτός με τη σειρά του διακρίνεται σε :
- Τραυματικό:
μετά από τραύμα - Ιατρογενή:
μετά από ιατρικό χειρισμό (πχ. βιοψία ή παρακέντηση θώρακα)
Συμπτωματολογία
Το κυριότερο σύμπτωμα είναι οξύς διαξιφιστικός πόνος στο θώρακα.
Σε περιπτώσεις που ο πνευμοθώρακας είναι μεγάλος ή είναι «υπό τάση» μπορεί να συνοδεύεται από δύσπνοια.
Διάγνωση – Θεραπεία
Σε περίπτωση που ο πνευμοθώρακας είναι μεγάλος , μπορεί να διαγνωσθεί ακόμη και με την απλή ακρόαση, διαφορετικά μία απλή ακτινογραφία θώρακος είναι
αρκετή.
Η αντιμετώπιση εξαρτάται από το μέγεθός του. Ο μικρός πνευμοθώρακας απορροφάται μόνος του και δεν χρειάζεται να γίνει κανένας χειρισμός. Σε αμφιβολία ο
ασθενής τίθεται υπό παρακολούθηση για ένα τουλάχιστον 24/ωρο. Η παροχή οξυγόνου επιταχύνει την απορρόφηση.
Στις περιπτώσεις που ο πνευμοθώρακας:
- είναι μεγάλος
- είναι «υπό τάση»
- συνυπάρχει πλευριτικό υγρό
- συνοδεύεται από μεγάλη δύσπνοια
- είναι μικρός αλλά μεγαλώνει
- αφορά και τα δύο ημιθωράκια (αμφοτερόπλευρος)
- έχει συμβεί παλαιότερα πνευμοθώρακας στο άλλο ημιθωράκιο
θα πρέπει να γίνει παροχέτευση με σωλήνα.
Σε εκείνες τις περιπτώσεις που αποτυγχάνει η επανέκπτυξη του πνεύμονα ή έχουμε συχνές υποτροπές, γίνεται:
- «πλευροδεσία»: (όπως και στην υποτροπιάζουσα πλευριτική συλλογή) γίνεται έγχυση διαφόρων ουσιών οι οποίες αναπτύσσουν συμφύσεις μεταξύ των πετάλων του υπεζωκότα
- χειρουργική επέμβαση : σκοπό έχει να αφαιρεθούν οι φυσαλίδες που υπάρχουν στον υπεζωκότα.