Ο έλεγχος των αερίων του αίματος δείχνει στον γιατρό εάν έχετε αρκετό οξυγόνο στο αίμα σας και εάν υπάρχει ή όχι διαταραχή στο pH του αίματος. Αν είναι περισσότερο όξινο, (οξέωση), ή περισσότερο αλκαλικό/βασικό (αλκάλωση).

Τα αέρια του αίματος μετρούν άμεσα:

  • Το pH. Μέτρηση του επιπέδου των ιόντων υδρογόνου (Η+), που δείχνει την κατάσταση του ισοζυγίου οξέων/βάσεων στο αίμα σας. Το pH στο αίμα μειώνεται (γίνεται πιο όξινο) όταν αυξάνεται η ποσότητα του διοξειδίου του άνθρακα στο αίμα ( pCO2) και άλλων οξέων, και το pH αυξάνεται (γίνεται το αίμα περισσότερο αλκαλικό) όταν μειώνεται η ποσότητα του διοξειδίου του άνθρακα ή αυξάνεται η ποσότητα των βάσεων στο αίμα όπως τα διττανθρακικά ( HCO 3 ).
  • Το pO2 . Τη μερική πίεση του οξυγόνου (ποσότητα αερίου οξυγόνου διαλυμένο στο αίμα).
  • Το pCO2 . Τη μερική πίεση του διοξειδίου του άνθρακα (ποσότητα αερίου διοξειδίου διαλυμένου στο αίμα). Καθώς τα επίπεδα του pCO2 αυξάνουν, το pH του αίματος θα μειωθεί, θα γίνει πιο όξινο. Αντίθετα όταν τα επίπεδα του pCO 2 μειωθούν, το pH θα αυξηθεί, κάνοντας το αίμα πιο αλκαλικό.
  • Κορεσμός οξυγόνου. Το ποσοστό της αιμοσφαιρίνης που μεταφέρει πάνω της οξυγόνο και το οποίο είναι διαθέσιμο να μεταφερθεί μέσω των αρτηριών για να θρέψει τα κύτταρα του σώματος.
  • HCO 3 . Τα διττανθρακικά, είναι η κύρια μορφή του CO2 στο σώμα, και μπορούν να υπολογισθούν από το pH και το pCO2 . Είναι ένας υπολογισμός του μεταβολικού στοιχείου του οξεοβασικού ισοζυγίου ( acid – base balance). Τα διττανθρακικά εκκρίνονται και απορροφώνται εκ νέου (διατήρηση) από τους νεφρούς σε απάντηση των μεταβολών του pH και σχετίζονται ευθέως με τα επίπεδα του pH. Όσο ανεβαίνουν τα επίπεδα των διττανθρακικών τόσο ανεβαίνει και το επίπεδο του pH.
  • Περίσσεια / έλλειμα βάσεως. Είναι ένας υπολογιζόμενος αριθμός που αντιπροσωπεύει τον ολικό αριθμό των ρυθμιστικών μεταβολικών παραγόντων (ανιόντων) στο αίμα. Αυτά τα ανιόντα περιλαμβάνουν: την αιμοσφαιρίνη, πρωτεΐνες, φωσφατικά και διττανθρακικά (που είναι το επικρατέστερο ανιόν). Αυτά τα ανιόντα προσπαθούν να αντισταθμίσουν τις διαταραχές του pH (πιο οξεωτικό/οξέωση, πιο αλκαλικό/αλκάλωση), που προκαλούνται από ασθένειες ή καταστάσεις που επηρεάζουν τους πνεύμονες (αναπνευστική οξέωση/αλκάλωση) ή τους νεφρούς (μεταβολική οξέωση/αλκάλωση).

Πώς συλλέγεται το προς εξέταση δείγμα;
Δείγμα αρτηριακού αίματος χρησιμοποιείται πάντα για την ανάλυση αερίων αίματος.
Συνήθως συλλέγεται από την κερκιδική αρτηρία, στον καρπό, (βρίσκεται εσωτερικά του καρπού,κάτω από τον αντίχειρα, στο σημείο που ψηλαφάται ο σφυγμός). Αίμα επίσης μπορεί να συλλεγεί και από τη βραχιόνιο αρτηρία στον αγκώνα ή από τη μηριαία αρτηρία στη βουβωνική χώρα.

Αν βρίσκεσθε σε οξυγονοθεραπεία το οξυγόνο  θα το κλείσετε για 30 λεπτά πριν τη συλλογή του αίματος για να γίνει εκτίμηση στον αέρα δωματίου. Αν δεν είναι ανεκτό αυτό, θα πρέπει στα αποτελέσματα να αναγράφονται οι συνθήκες παροχής οξυγόνου κατά τον χρόνο της εξέτασης

Μετά τη λήψη του αρτηριακού αίματος θα σας ζητηθεί να κρατήσετε σφιχτά το σημείο για περίπου 5 λεπτά. Καθώς το αίμα αντλείται από την αρτηρία, θα χρειαστεί λίγος χρόνος για να επιτευχθεί ασφαλής αιμόσταση. Αν λαμβάνετε αντιπηκτικά ή ασπιρίνη θα χρειασθεί λίγος περισσότερος χρόνος.